Το πρόγραμμα PISA καθιερώθηκε μετά από αξίωση των κρατών – μελών του Ο.Ο.Σ.Α. να έχουν σε τακτά χρονικά διαστήματα αξιόπιστα στοιχεία για τις γνώσεις και τις δεξιότητες των μαθητών τους αλλά και για την αποτελεσματικότητα των εκπαιδευτικών τους συστημάτων.
Το πρόγραμμα αξιολόγησης PISA χρηματοδοτείται αποκλειστικά από τις εισφορές των χωρών που συμμετέχουν, μέσω του Υπουργείου Παιδείας της κάθε χώρας.
Στον πρώτο διαγωνισμό του 2000 έλαβαν μέρος 43 χώρες, αλλά λόγω του μεγάλου ενδιαφέροντος συμμετοχής στο διαγωνισμό, το 2009 οι χώρες αυξήθηκαν σε 65 (μέλη του ΟΟΣΑ και συνεργαζόμενες) και το 2012 θα λάβουν μέρος 67. Η σημασία των διαγωνισμών PISA είναι τεράστια και συγκεντρώνει παγκόσμιο ενδιαφέρον διότι οι χώρες που παίρνουν μέρος σε αυτούς παράγουν τα 9/10 της παγκόσμιας οικονομίας!
Το πρόγραμμα αξιολόγησης PISA χρηματοδοτείται αποκλειστικά από τις εισφορές των χωρών που συμμετέχουν, μέσω του Υπουργείου Παιδείας της κάθε χώρας.
Στον πρώτο διαγωνισμό του 2000 έλαβαν μέρος 43 χώρες, αλλά λόγω του μεγάλου ενδιαφέροντος συμμετοχής στο διαγωνισμό, το 2009 οι χώρες αυξήθηκαν σε 65 (μέλη του ΟΟΣΑ και συνεργαζόμενες) και το 2012 θα λάβουν μέρος 67. Η σημασία των διαγωνισμών PISA είναι τεράστια και συγκεντρώνει παγκόσμιο ενδιαφέρον διότι οι χώρες που παίρνουν μέρος σε αυτούς παράγουν τα 9/10 της παγκόσμιας οικονομίας!
Σε όλους τους διαγωνισμούς που έγιναν, την πρώτη θέση μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών καταλαμβάνει η Φινλανδία η οποία κατατάσσεται και στις πρώτες θέσεις παγκοσμίως.
Στον τελευταίο διαγωνισμό του 2009 η Κίνα (επαρχία της Σαγκάης), έκανε τη μεγάλη έκπληξη, διότι έλαβε μέρος για πρώτη φορά και κατέλαβε την πρώτη θέση. Τη δεύτερη και τρίτη θέση κατέλαβαν η Νότια Κορέα και η Φινλανδία αντίστοιχα.
Η Ελλάδα συμμετέχει από την έναρξη του προγράμματος PISA. Την ευθύνη διεξαγωγής των διαγωνισμών έχει το Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας, ως Εθνικός Συντονιστής – Διαχειριστής, με ένα συντονιστή και επιστημονικούς συνεργάτες εκπαιδευτικούς, σχολικούς συμβούλους κ.α.
Η έρευνα του προγράμματος για την αξιολόγηση των μαθητών είναι εστιασμένη στην αξιολόγηση της ικανότητας των μαθητών να χρησιμοποιούν τις γνώσεις και τις δεξιότητες στην καθημερινή τους κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή, παρά στην αξιολόγηση της γνώσης ενός συγκεκριμένου αναλυτικού προγράμματος.
Σε όλους τους διαγωνισμούς η Ελλάδα κατατάσσεται στις τελευταίες θέσεις μαζί με το Μεξικό και την Τουρκία.
Το γεγονός αυτό προκάλεσε και προκαλεί έντονες συζητήσεις σε όλη την ελληνική εκπαιδευτική κοινότητα και όχι μόνο, διότι είναι γνωστό σε όλους μας ότι οι Έλληνες μαθητές έχουν «βαρύ» σχολικό πρόγραμμα και επιπλέον οι Έλληνες γονείς ξοδεύουν, συχνά από το υστέρημά τους, τεράστια ποσά σε φροντιστήρια και ιδιαίτερα.
Η πειστικότερη εξήγηση του φαινομένου αυτού είναι ότι οι κακές ελληνικές επιδόσεις οφείλονται στο ότι το εκπαιδευτικό μας σύστημα είναι επικεντρωμένο στην πρόσληψη ακαδημαϊκών γνώσεων και όχι στην ανάπτυξη δεξιοτήτων για την επίλυση προβλημάτων της καθημερινής ζωής.
Κατ΄ άλλους η μορφή των ερωτήσεων δεν συμβαδίζει με το ελληνικό εκπαιδευτικό πρότυπο το οποίο έχει πιο ακαδημαϊκό χαρακτήρα, ενώ ο διαγωνισμός ταιριάζει καλύτερα στους μαθητές που εκπαιδεύονται με αγγλοσαξονικό εκπαιδευτικό σύστημα.
Σε κάθε περίπτωση είναι γνωστό σε όλους μας, και πριν την έναρξη του προγράμματος PISA, ότι το εκπαιδευτικό μας σύστημα εμφανίζει σοβαρά προβλήματα όπως ο υπέρμετρος ακαδημαϊσμός-εγκυκλοπαιδισμός, η αποστήθιση, η βαθμοθηρία, ο κατακερματισμός της γνώσης, η μη καλλιέργεια κριτικής - συνδυαστικής σκέψης και η έλλειψη αξιολόγησης του. Σε όλα αυτά εάν προστεθεί και η ελάχιστη σύνδεση της εκπαίδευσης μας με την αγορά εργασίας και την οικονομία τότε το πρόβλημα μεγιστοποιείται. Με τους διαγωνισμούς PISA όλα αυτά τα προβλήματά μας ήλθαν απλώς στην επιφάνεια. Για τους λόγους αυτούς βγαίνει αβίαστα το συμπέρασμα ότι ολόκληρο το εκπαιδευτικό μας σύστημα χρειάζεται αναδιάρθρωση και επαναπροσανατολισμό.
Παρά τις διαπιστωμένες αδυναμίες του εκπαιδευτικού μας συστήματος υπάρχει και η διαμετρικά αντίθετη άποψη σε όλα αυτά ότι δηλ. δεν φταίει το εκπαιδευτικό μας σύστημα ούτε οι επιδόσεις των μαθητών μας, αλλά φταίει το ίδιο το πρόγραμμα PISA το οποίο δεν εξετάζει την πραγματική «μόρφωση» αλλά τις δεξιότητες… Και ακόμη ο Ο.Ο.Σ.Α. είναι ένας διεθνής ιμπεριαλιστικός οργανισμός ο οποίος προετοιμάζει το έδαφος για την επιβολή μέτρων, ανάμεσα σε άλλα και στην εκπαίδευση, η υλοποίηση των οποίων θα δημιουργήσει ένα εφιαλτικό μέλλον για την εκπαίδευση, τους εκπαιδευτικούς και τους σπουδαστές στη χώρα μας….
Πάντως όσοι διατυπώνουν τις απόψεις αυτές δεν προτείνουν κάτι συγκεκριμένο ώστε να βελτιωθεί η κατάσταση και να μην κατατασσόμαστε στις τελευταίες θέσεις των διαγωνισμών. Δεν προτείνεται π.χ. ο επαναπροσανατολισμός του εκπαιδευτικού μας συστήματος ώστε να αντιμετωπίζονται καλύτερα οι σύγχρονες ανάγκες της πραγματικής ζωής και να συνδέεται η γνώση με την άμεση εφαρμογή της. Δεν προτείνεται επίσης η μη συμμετοχή μας στους διαγωνισμούς, εφόσον αυτοί είναι άδικοι και Δούρειος ίππος για την εκπαίδευσή μας, ώστε να έχουμε οικονομία και να αποφεύγουμε την καθόλου τιμητική κατάταξή μας.
Στον τελευταίο διαγωνισμό του 2009 η Κίνα (επαρχία της Σαγκάης), έκανε τη μεγάλη έκπληξη, διότι έλαβε μέρος για πρώτη φορά και κατέλαβε την πρώτη θέση. Τη δεύτερη και τρίτη θέση κατέλαβαν η Νότια Κορέα και η Φινλανδία αντίστοιχα.
Η Ελλάδα συμμετέχει από την έναρξη του προγράμματος PISA. Την ευθύνη διεξαγωγής των διαγωνισμών έχει το Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας, ως Εθνικός Συντονιστής – Διαχειριστής, με ένα συντονιστή και επιστημονικούς συνεργάτες εκπαιδευτικούς, σχολικούς συμβούλους κ.α.
Η έρευνα του προγράμματος για την αξιολόγηση των μαθητών είναι εστιασμένη στην αξιολόγηση της ικανότητας των μαθητών να χρησιμοποιούν τις γνώσεις και τις δεξιότητες στην καθημερινή τους κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή, παρά στην αξιολόγηση της γνώσης ενός συγκεκριμένου αναλυτικού προγράμματος.
Σε όλους τους διαγωνισμούς η Ελλάδα κατατάσσεται στις τελευταίες θέσεις μαζί με το Μεξικό και την Τουρκία.
Το γεγονός αυτό προκάλεσε και προκαλεί έντονες συζητήσεις σε όλη την ελληνική εκπαιδευτική κοινότητα και όχι μόνο, διότι είναι γνωστό σε όλους μας ότι οι Έλληνες μαθητές έχουν «βαρύ» σχολικό πρόγραμμα και επιπλέον οι Έλληνες γονείς ξοδεύουν, συχνά από το υστέρημά τους, τεράστια ποσά σε φροντιστήρια και ιδιαίτερα.
Η πειστικότερη εξήγηση του φαινομένου αυτού είναι ότι οι κακές ελληνικές επιδόσεις οφείλονται στο ότι το εκπαιδευτικό μας σύστημα είναι επικεντρωμένο στην πρόσληψη ακαδημαϊκών γνώσεων και όχι στην ανάπτυξη δεξιοτήτων για την επίλυση προβλημάτων της καθημερινής ζωής.
Κατ΄ άλλους η μορφή των ερωτήσεων δεν συμβαδίζει με το ελληνικό εκπαιδευτικό πρότυπο το οποίο έχει πιο ακαδημαϊκό χαρακτήρα, ενώ ο διαγωνισμός ταιριάζει καλύτερα στους μαθητές που εκπαιδεύονται με αγγλοσαξονικό εκπαιδευτικό σύστημα.
Σε κάθε περίπτωση είναι γνωστό σε όλους μας, και πριν την έναρξη του προγράμματος PISA, ότι το εκπαιδευτικό μας σύστημα εμφανίζει σοβαρά προβλήματα όπως ο υπέρμετρος ακαδημαϊσμός-εγκυκλοπαιδισμός, η αποστήθιση, η βαθμοθηρία, ο κατακερματισμός της γνώσης, η μη καλλιέργεια κριτικής - συνδυαστικής σκέψης και η έλλειψη αξιολόγησης του. Σε όλα αυτά εάν προστεθεί και η ελάχιστη σύνδεση της εκπαίδευσης μας με την αγορά εργασίας και την οικονομία τότε το πρόβλημα μεγιστοποιείται. Με τους διαγωνισμούς PISA όλα αυτά τα προβλήματά μας ήλθαν απλώς στην επιφάνεια. Για τους λόγους αυτούς βγαίνει αβίαστα το συμπέρασμα ότι ολόκληρο το εκπαιδευτικό μας σύστημα χρειάζεται αναδιάρθρωση και επαναπροσανατολισμό.
Παρά τις διαπιστωμένες αδυναμίες του εκπαιδευτικού μας συστήματος υπάρχει και η διαμετρικά αντίθετη άποψη σε όλα αυτά ότι δηλ. δεν φταίει το εκπαιδευτικό μας σύστημα ούτε οι επιδόσεις των μαθητών μας, αλλά φταίει το ίδιο το πρόγραμμα PISA το οποίο δεν εξετάζει την πραγματική «μόρφωση» αλλά τις δεξιότητες… Και ακόμη ο Ο.Ο.Σ.Α. είναι ένας διεθνής ιμπεριαλιστικός οργανισμός ο οποίος προετοιμάζει το έδαφος για την επιβολή μέτρων, ανάμεσα σε άλλα και στην εκπαίδευση, η υλοποίηση των οποίων θα δημιουργήσει ένα εφιαλτικό μέλλον για την εκπαίδευση, τους εκπαιδευτικούς και τους σπουδαστές στη χώρα μας….
Πάντως όσοι διατυπώνουν τις απόψεις αυτές δεν προτείνουν κάτι συγκεκριμένο ώστε να βελτιωθεί η κατάσταση και να μην κατατασσόμαστε στις τελευταίες θέσεις των διαγωνισμών. Δεν προτείνεται π.χ. ο επαναπροσανατολισμός του εκπαιδευτικού μας συστήματος ώστε να αντιμετωπίζονται καλύτερα οι σύγχρονες ανάγκες της πραγματικής ζωής και να συνδέεται η γνώση με την άμεση εφαρμογή της. Δεν προτείνεται επίσης η μη συμμετοχή μας στους διαγωνισμούς, εφόσον αυτοί είναι άδικοι και Δούρειος ίππος για την εκπαίδευσή μας, ώστε να έχουμε οικονομία και να αποφεύγουμε την καθόλου τιμητική κατάταξή μας.
Το Φινλανδικό εκπαιδευτικό σύστημα.
Το σύστημα αυτό θεωρείται πρότυπο, τουλάχιστον για την Ευρώπη, και αξίζει να δούμε περιληπτικά πως χτίστηκε και τα αποτελέσματά του.
Η Φινλανδία διέθετε μια όχι ανθηρή οικονομία κατά βάση αγροτική.
Το 1993 με εθνική συναίνεση αποφασίστηκε η ενδυνάμωση του ρόλου της εκπαίδευσης και της επιστημονικής έρευνας στο πλαίσιο της εθνικής αναπτυξιακής πολιτικής. Ο κεντρικός στόχος ήταν η δημιουργία εκπαίδευσης με υψηλό - ευρύ επίπεδο και η σύνδεσή της με την κοινωνία, την ανάπτυξη και την αγορά εργασίας. Με την εφαρμογή των νέων μέτρων αναδιάρθρωσης και επαναπροσδιορισμού των στόχων τα αποτελέσματα ήταν θεαματικά. Η οικονομία ισχυροποιήθηκε και μεταμορφώθηκε από αγροτική σε οικονομία των νέων τεχνολογιών, της έρευνας, της νέας επιχειρηματικότητας και επιπλέον η εκπαίδευσή της αναδείχτηκε ως η καλύτερη της Ευρώπης σε ότι αφορά την απόδοση των μαθητών της στη γενική παιδεία.
Για την επίτευξη της αναβάθμισης της παιδείας καθοριστικής σημασίας αποδείχθηκαν τα εξής:
• Η εξύψωση του ρόλου των εκπαιδευτικών
• Η αποκέντρωση του εκπαιδευτικού συστήματος
• Η ευρεία πολιτική, κοινωνική και συνδικαλιστική συναίνεση.
• Η άμεση σύνδεση σχολείου με την κοινωνία και την αγορά εργασίας.
• Η διατήρηση του διπλού σχολικού δικτύου με την πεποίθηση ότι η συγχώνευση των δυο σχολείων σε ένα θα κατέστρεφε τη μοναδικότητα του κάθε σχολείου με αρνητικά αποτελέσματα για τη Γενική και την Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση.
• Η αναβάθμιση της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης.
• Η εξορθολογισμένη κατανομή μαθητικού δυναμικού Γενικής – Τεχνικής στην Ανώτερη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.
• Η ακώλυτη συνέχιση σπουδών των μαθητών της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης.
• Η καθιέρωση μαθητοκεντρικού μοντέλου μάθησης που είναι προσανατολισμένο στην κριτική σκέψη και τη διαθεματικότητα.
Η Φινλανδία διέθετε μια όχι ανθηρή οικονομία κατά βάση αγροτική.
Το 1993 με εθνική συναίνεση αποφασίστηκε η ενδυνάμωση του ρόλου της εκπαίδευσης και της επιστημονικής έρευνας στο πλαίσιο της εθνικής αναπτυξιακής πολιτικής. Ο κεντρικός στόχος ήταν η δημιουργία εκπαίδευσης με υψηλό - ευρύ επίπεδο και η σύνδεσή της με την κοινωνία, την ανάπτυξη και την αγορά εργασίας. Με την εφαρμογή των νέων μέτρων αναδιάρθρωσης και επαναπροσδιορισμού των στόχων τα αποτελέσματα ήταν θεαματικά. Η οικονομία ισχυροποιήθηκε και μεταμορφώθηκε από αγροτική σε οικονομία των νέων τεχνολογιών, της έρευνας, της νέας επιχειρηματικότητας και επιπλέον η εκπαίδευσή της αναδείχτηκε ως η καλύτερη της Ευρώπης σε ότι αφορά την απόδοση των μαθητών της στη γενική παιδεία.
Για την επίτευξη της αναβάθμισης της παιδείας καθοριστικής σημασίας αποδείχθηκαν τα εξής:
• Η εξύψωση του ρόλου των εκπαιδευτικών
• Η αποκέντρωση του εκπαιδευτικού συστήματος
• Η ευρεία πολιτική, κοινωνική και συνδικαλιστική συναίνεση.
• Η άμεση σύνδεση σχολείου με την κοινωνία και την αγορά εργασίας.
• Η διατήρηση του διπλού σχολικού δικτύου με την πεποίθηση ότι η συγχώνευση των δυο σχολείων σε ένα θα κατέστρεφε τη μοναδικότητα του κάθε σχολείου με αρνητικά αποτελέσματα για τη Γενική και την Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση.
• Η αναβάθμιση της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης.
• Η εξορθολογισμένη κατανομή μαθητικού δυναμικού Γενικής – Τεχνικής στην Ανώτερη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.
• Η ακώλυτη συνέχιση σπουδών των μαθητών της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης.
• Η καθιέρωση μαθητοκεντρικού μοντέλου μάθησης που είναι προσανατολισμένο στην κριτική σκέψη και τη διαθεματικότητα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου