ΨΗΦΙΑΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΣΤΑ ΠΕΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ ΚΑΙ ΣΤΑ ΤΕΙ

Πηγή esos.gr
Το υπουργείο Παιδείας ,μέσω κοινοτικού προγράμματος, προυπολογισμού 17,5 εκ. ευρώ , θα δημιουργήσει ψηφιακό υλικό για μεγάλο αριθμό μαθημάτων από τα 30.000 που διδάσκονται σε 500

 τμήματα των Πανεπιστημίων και ΤΕΙ και σε πιλοτικό επίπεδο θα βιντεοσκοπηθούν διαλέξεις συγχρονισμένες με αντίστοιχες διαφάνειες.

Πρόκειται για ένα σημαντικό έργο, πολύτιμο και για τους άμεσα ενδιαφερόμενους φοιτητές -  σπουδαστές αλλά και για την ευρύτερη κοινωνία το οποίο θα είναι διαθέσιμο στο κοινωνικό σύνολο χωρίς τοπικούς και χρονικούς περιορισμούς.

 Η πρόσβαση σε αυτό (τόσο για τους φοιτητές, όσο και για το ευρύ κοινό) θα γίνεται με άδειες creative commons, οι οποίες και διασφαλίζουν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας.

Το σχετικό ψηφιακό εκπαιδευτικό υλικό για τα ψηφιακά μαθήματα θα προέλθει:

α) από τη μετατροπή/συγκέντρωση σε ψηφιακή μορφή ασκήσεων, σημειώσεων, διαφανειών και λοιπού υλικού που χρησιμοποιείται σήμερα στην εκπαιδευτική διαδικασία,

β) από την ανάπτυξη νέου εκπαιδευτικού υλικού συμβατού με τις προς υλοποίηση υπηρεσίες,

γ) από την ποιοτική και ποσοτική αναβάθμιση υφιστάμενου ψηφιακού μαθήματος.

Η βιντεοσκόπηση, μετάδοση και αποθήκευση αφορά σε: α) προπτυχιακά και μεταπτυχιακά μαθήματα που πραγματοποιούνται στα αμφιθέατρα και αίθουσες διδασκαλίας των δικαιούχων (Πανεπιστήμια και ΤΕΙ) β) εκδηλώσεις, όπως διαλέξεις, συνέδρια, πολιτιστικές και άλλες εκδηλώσεις που οργανώνουν και συμμετέχουν διακεκριμένοι επιστήμονες και μέλη της Ακαδημαϊκής Κοινότητας και σχετίζονται με το αντικείμενο διδασκαλίας.

Το ψηφιακό εκπαιδευτικό υλικό αυτό θα αναρτηθεί σε σχετικές πλατφόρμες (πλατφόρμα ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης, videoportal) ανά ίδρυμα και θα είναι διαθέσιμο με άδειες creative commons τόσο στους άμεσα ενδιαφερόμενους (φοιτητές, σπουδαστές) όσο και στο ευρύ κοινό. Προβλέπεται επίσης η οργάνωση δραστηριοτήτων για την ευαισθητοποίηση, ενημέρωση, κατάρτιση τεχνικών και μελών ΔΕΠ/EΠ.

ü  Ιδρυματική Επιτροπή

Για την υλοποίηση του έργου θα συσταθεί Ιδρυματική Επιτροπή που θα αποτελείται τουλάχιστον από εκπρόσωπο των αρχών του ιδρύματος, τον επιστημονικό υπεύθυνο του έργου, τον τεχνικό υπεύθυνο του έργου και έναν εκπρόσωπο του κάθε Τμήματος. Η Επιτροπή καταρτίζει το γενικό πλαίσιο των παρεμβάσεων σε σχέση με τα θέματα διάχυσης των αποτελεσμάτων και ενημέρωσης των μελών της Ακαδημαϊκής Κοινότητας του Ιδρύματος, στο πλαίσιο υλοποίησης του έργου. Ειδικότερα, ο εκπρόσωπος του τμήματος θα αποτελεί τη διεπαφή της Επιτροπής με το τμήμα και θα συμμετέχει στο συντονισμό των τοπικών δραστηριοτήτων, στην προαγωγή και διάχυση των αποτελεσμάτων του έργου, καθώς και στην  ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των συναδέλφων του. Ο ρόλος του εκπροσώπου θα πρέπει να είναι αυτός του ενθαρρυντή προς τα άλλα μέλη ΔΕΠ/ΕΠ στην ανάπτυξη ψηφιακών μαθημάτων και παραγωγή βιντεο-διαλέξεων.

ü  Προδιαγραφές για τα ψηφιακά μαθήματα

O ακόλουθος πίνακας περιέχει την κατηγοριοποίηση των προδιαγραφών σε ομάδες.

Προδιαγραφή	Ελάχιστες προδιαγρ. Α-	Πλήρεις προδιαγρ. Α
Αναλυτική περιγραφή μαθήματος	√	√
Αναλυτική περιγραφή στόχων μαθήματος	√	√
Λέξεις – κλειδιά, Βασικοί όροι	√	√
Σημειώσεις ή/και διαφάνειες ανά διάλεξη	√	√
Αναλυτική περιγραφή στόχων διάλεξης ή/και κεφάλαιο	√	√
Οργάνωση υλικού σε θεματικές ενότητες	√	√
Μονοπάτι μάθησης	-	√
Λέξεις – κλειδιά, βασικοί όροι ανά διάλεξη και κεφάλαιο	√	√
Ασκήσεις	-	√
Αναφορά βιβλιογραφίας	√	√
Σύνδεσμοι προς τις καταγεγραμμένες βιντεο-διαλέξεις	-	√
Σύνδεσμοι προς τις καταγεγραμμένες βιντεο-διαλέξεις συγχρονισμένες με διαφάνειες	-	√
Άλλο πολυμεσικό υλικό όπως εκφωνήσεις στις διαφάνειες	-	√

ü  Προδιαγραφές για τις βιντεο-διαλέξεις των μαθημάτων

Ένα βίντεο-μάθημα θα αποτελείται από μία σειρά από βιντεο-διαλέξεις ταξινομημένες κατά χρονική σειρά. Οι βιντεο-διαλέξεις θα πρέπει να συνοδεύονται από μία περιεκτική περιγραφή και από τις διαφάνειες (εφ’όσον χρησιμοποιούνται κατά τη διάλεξη) ανεξάρτητα από το εάν εμπεριέχουν τις διαφάνειες ως μέρος του βίντεο. Οι διαφάνειες θα πρέπει να παρουσιάζονται συγχρονισμένες με το βίντεο της διάλεξης. Παράλληλα, ο χρήστης θα πρέπει να μπορεί να επιλέγει να παρακολουθήσει τμήμα της βίντεο-διάλεξης που αντιστοιχεί σε συγκεκριμένη διαφάνεια. Στις περιπτώσεις όπου χρησιμοποιούνται λευκοπίνακες ή μαυροπίνακες, τα περιεχόμενα, όπως κείμενα, σχήματα, εξισώσεις, θα πρέπει να είναι ευδιάκριτα. Για το σκοπό αυτό συνιστάται η καταγραφή των διαλέξεων ως βίντεο υψηλής ανάλυσης (τουλάχιστον 720p). Σε κάθε περίπτωση στόχος είναι όσο το δυνατόν μεγαλύτερος βαθμός αντιληπτικότητας της κάθε βιντεο-διάλεξης. Όσο αφορά στις τεχνικές προδιαγραφές αυτές θα προσδιοριστούν στα πλαίσια της οριζόντιας δράσης.

ü  Ανοικτά ψηφιακά μαθήματα

Με το όρο ανοικτά ψηφιακά μαθήματα εννοείται η ανοικτή πρόσβαση στο εκπαιδευτικό υλικό και βιντεο-διαλέξεις, πρόσβαση χωρίς περιορισμούς που θα επιτρέπει πέραν από τους φοιτητές, σπουδαστές και στο ευρύ κοινό (χωρίς όμως τη δυνατότητα αλληλεπίδρασης), την πρόσβαση στο περιεχόμενο των ψηφιακών μαθημάτων και βιντεο-διαλέξεων, με τον/τους διαχειριστές του μαθήματος (καθηγητή, παραγωγό εκπαιδευτικού υλικού).

ü  Δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας

Προκειμένου να προστατευτούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας των παραγωγών του εκπαιδευτικού υλικού και των ιδρυμάτων, το εκπαιδευτικό υλικό που θα αναπτυχθεί θα πρέπει να υπόκειται σε άδειες Creative Commons http://www.creativecommons.gr/. Tα ζητήματα προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας θα αποτελέσουν μέρος των δραστηριοτήτων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των μελών ΔΕΠ/ΕΠ που προβλέπονται στις δράσεις της πρόσκλησης ώστε να ενημερωθούν επιπλέον, πώς να μπορούν να χρησιμοποιούν τρίτο εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες κ.α., χωρίς να προκύπτουν ζητήματα δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας.

• 
  
  Δημιουργία και υποστήριξη ιδρυματικής πλατφόρμας ψηφιακών μαθημάτων

Μέσω της ιδρυματικής αυτής πλατφόρμας θα είναι διαθέσιμα στο Διαδίκτυο τα ψηφιακά μαθήματα. Το ψηφιακό εκπαιδευτικό υλικό θα προέλθει από τη μετατροπή/συγκέντρωση σε ψηφιακή μορφή ασκήσεων, σημειώσεων, διαφανειών και λοιπού υλικού που χρησιμοποιείται σήμερα στην εκπαιδευτική διαδικασία, από την ανάπτυξη νέου εκπαιδευτικού υλικού, από την ποιοτική και ποσοτική αναβάθμιση του περιεχομένου των υφιστάμενων ψηφιακών μαθημάτων των ιδρυμάτων.

Ειδικότερα, η δραστηριότητα αυτή αφορά στην:

• 
  
  Εγκατάσταση, προσαρμογή, λειτουργία και διαχείριση της ιδρυματικής πλατφόρμας ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης και επικοινωνία της με την οριζόντια συγκεντρωτική πύλη αναζήτησης ψηφιακών μαθημάτων. Προτείνεται η χρήση της πλατφόρμας Open eClass (http://www.openeclass.org/) που αναπτύσσεται/ εξελίσσεται στα πλαίσια της οριζόντια δράσης από το Ακαδημαϊκό Διαδίκτυο - GUnet.
• 
  
  Ανάπτυξη και προσθήκη νέων ψηφιακών μαθημάτων (ποσοτική αύξηση).
• 
  
  Βελτίωση του περιεχομένου των υφιστάμενων μαθημάτων (ποιοτική αναβάθμιση).
• 
  
  Ανάπτυξη δύο τουλάχιστον υποδειγματικών ψηφιακών μαθημάτων για κάθε τμήμα του ιδρύματος που θα καλύπτουν τις πλήρεις προδιαγραφές.
• 
  
  Θεματική  κατάταξη και κατηγοριοποίηση των μαθημάτων με βάση τα πεδία της επιστήμης.
• 
  
  Πιστοποίηση της συμβατότητας των παραγόμενων μαθημάτων με τις τεθείσες προδιαγραφές.
• 
  
  Χρήση υπηρεσιών τύπου ερωτηματολογίων για την υλοποίηση ανάδρασης από τους φοιτητές σχετικά με την ποιότητα των ψηφιακών μαθημάτων.

• 
  
  Δημιουργία και υποστήριξη ιδρυματικής πύλης δημοσιοποίησης βιντεοδιαλέξεων

Μέσω της πύλης/πλατφόρμας αυτής θα είναι διαθέσιμα μέσω του Διαδικτύου τόσο οι βιντεοσκοπημένες όσο και οι τρέχουσες και προγραμματισμένες ζωντανές μεταδόσεις των μαθημάτων ή/και άλλων εκδηλώσεων. Η βιντεοσκόπηση, μετάδοση και αποθήκευση αφορά στα α) προπτυχιακά και μεταπτυχιακά μαθήματα που πραγματοποιούνται στα αμφιθέατρα και αίθουσες διδασκαλίας των δικαιούχων (Πανεπιστήμια και ΤΕΙ) β) εκδηλώσεις, όπως διαλέξεις, συνέδρια, πολιτιστικές και άλλες εκδηλώσεις που οργανώνουν και συμμετέχουν διακεκριμένοι επιστήμονες και μέλη της Ακαδημαϊκής Κοινότητας. Συνιστάται η εγκατάσταση/προμήθεια τουλάχιστον ενός συστήματος καταγραφής και ζωντανής μετάδοσης βιντεοδιαλέξεων ανά τμήμα του ιδρύματος, προκειμένου να εξοικειωθούν τα μέλη ΔΕΠ/ΕΠ με τη χρήση του.

Για την υλοποίηση της πύλης θα αξιοποιηθεί η πλατφόρμα δημοσιοποίησης βιντεο-διαλέξεων ανοικτού κώδικα που θα αναπτυχθεί-επιλεγεί στα πλαίσια της οριζόντιας δράσης. Η εν λόγω πλατφόρμα θα υποστηρίζει:

• 
  
  Διαχείριση καταγραφής διαλέξεων και προαιρετικής μετάδοσής τους ζωντανά στο Διαδίκτυο με δυνατότητα επεξεργασίας βίντεο και εκπαιδευτικού υλικού των διαλέξεων καθώς και μηχανισμού ελέγχου πρόσβασης με κριτήρια.
• 
  
  Δημοσιοποίηση των αρχείων βίντεο και των ζωντανών μεταδόσεων.
• 
  
  Καταγραφή και έκδοση στατιστικών χρήσης καθώς και αναφορών ικανοποίησης χρηστών (ανάδραση με ερωτηματολόγια).
• 
  
  Επικοινωνία με την οριζόντια πύλη συγκέντρωσης μεταδεδομένων (aggregation point) και αναζήτησης περιεχομένου βιντεο-διαλέξεων βάσει των μεταδεδομένων για χρήση στην οριζόντια δράση.

Η δραστηριότητα αυτή αφορά στην αισθητική προσαρμογή της πλατφόρμας δημοσιοποίησης βιντεο-διαλέξεων που θα  αναπτυχθεί στα πλαίσια της οριζόντιας δράσης, στην εγκατάστασή της στη λειτουργία και στη διαχείριση της σε ιδρυματικό επίπεδο. 

Επίσης, αφορά στην όλη διαδικασία παραγωγής βιντεοδιαλέξεων και γενικότερα εκπαιδευτικού πολυμεσικού υλικού, όπως καταγραφή διαλέξεων (βιντεοσκόπηση), επεξεργασία του πολυμεσικού υλικού, προσθήκη πολυμεσικού υλικού, κ.α.

Οι ιδρυματικές πλατφόρμες των ψηφιακών μαθημάτων και των βιντεοδιαλέξεων θα μπορεί να φιλοξενούνται είτε σε υπολογιστικά συστήματα του φορέα ή του Εθνικού Δικτύου Έρευνας Τεχνολογίας. Επίσης θα παρέχεται η δυνατότητα φιλοξενίας τόσο των ψηφιακών μαθημάτων όσο και των βιντεοδιαλέξεων από την GUnet σε κατάλληλα διαμορφωμένο χώρο των κεντρικών πλατφορμών.

• 
  
  Ενημέρωση, ευαισθητοποίηση και κατάρτιση των μελών ΔΕΠ/ΕΠ ιδρυμάτων

Η δραστηριότητα αυτή αφορά στην ενημέρωση, ευαισθητοποίηση και κατάρτιση

• 
  
  των μελών ΔΕΠ/ΕΠ ιδρυμάτων σε θέματα ανάπτυξης και διάθεσης εκπαιδευτικού υλικού μέσα από την πλατφόρμα ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης, σε θέματα αξιοποίησης των δυνατοτήτων της ασύγχρονης πλατφόρμας μέσω συγκεκριμένων σεναρίων χρήσης καθώς και σε θέματα πνευματικών δικαιωμάτων
• 
  
  των μελών ΔΕΠ/ΕΠ ιδρυμάτων ΔΕΠ/ΕΠ σε θέματα βασικής διαχείρισης, όπως ενεργοποίηση καταγραφής, ζωντανής μετάδοσης των διαλέξεων, βασικής επεξεργασίας των καταγεγραμμένων βιντεο-διαλέξεων, καθώς και ενέργειες δημοσιοποίησής τους
• 
  
  των τεχνικών των τμημάτων σε θέματα τεχνικής υποστήριξης των μελών ΔΕΠ/ΕΠ

• 
  
  Διαγωνισμοί Καλύτερων Ψηφιακών Μαθημάτων και Βέλτιστων Πρακτικών

Η ιδρυματική δράση θα μπορεί να περιλαμβάνει τη διοργάνωση διαγωνισμού καλύτερων ψηφιακών μαθημάτων ανά τμήμα λαμβάνοντας υπόψη την πληρότητα των προδιαγραφών, το εύρος του περιεχομένου, την εκτενή αξιοποίηση της λειτουργικότητας της πλατφόρμας ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης και τις υιοθετημένες διδακτικές πρακτικές, τις βιντεο-διαλέξεις, την επισκεψιμότητα του μαθήματος, την ανάδραση από τους φοιτητές καθώς και άλλα κριτήρια που θα ορισθούν στα πλαίσια της οριζόντιας δράσης. Στόχος του διαγωνισμού θα είναι η ενθάρρυνση της ανάπτυξης πρότυπων ανοικτών ψηφιακών μαθημάτων από τα μέλη ΔΕΠ/ΕΠ, η δημιουργία μιας κοινότητας προηγμένων χρηστών – μελών ΔΕΠ/ΕΠ, η επιβράβευση των προσπαθειών τους και η δημιουργία ενός μηχανισμού αξιολόγησης, υποστήριξης και προώθησης των καλύτερων πρακτικών δημιουργίας και αξιοποίησης ανοικτών ψηφιακών μαθημάτων. Τα βραβευμένα μαθήματα θα είναι υποψήφια προς αξιολόγηση στο αντίστοιχο διαγωνισμό της οριζόντιας δράσης.