20 Απριλίου 2011

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΕ ΕΝΑ ΜΕΓΑΛΟ ΔΑΣΚΑΛΟ

“Δεν θα μπορούσα να ζήσω χωρίς να διδάσκω!”
Πιστεύω ότι δεν θα μπορούσα να ζήσω χωρίς να διδάσκω. Ο λόγος είναι ότι πρέπει κάτι να κάνω όταν οι ιδέες μου στερεύουν και βρίσκομαι σε αδιέξοδο. Κάτι τέτοιες στιγμές, η διδασκαλία αποτελεί για μένα τη μόνη παρηγοριά. Μπορώ να λέω στον εαυτό μου: “τουλάχιστον υπάρχω, κάνωκάτι, συνεισφέρω σε κάτι” – είναι καθαρά ψυχολογικό θέμα.
Όταν βρισκόμουν στο Πρίνστον, τη δεκαετία του 1940, είδα τι είχε συμβεί σε όλες εκείνες τις μεγαλοφυίες του Ινστιτούτου Ανωτέρων Σπουδών που είχαν επιλεγεί ειδικά για τις πνευματικές τους ικανότητες.
Λοιπόν, τους δόθηκε η ευκαιρία να μένουν σε ένα υπέροχο σπίτι κοντά στο δάσος, απαλλαγμένοι από διδασκαλία ή οποιεσδήποτε άλλες υποχρεώσεις. Οι καημένοι μπορούσαν να κάθονται εκεί και να σκέφτονται, μόνοι τους, απερίσπαστοι από καθετί. Οι ιδέες όμως δεν βγαίνουν αυτόματα. Πιστεύω ότι σε μια τέτοια κατάσταση σε κυριεύει ένα είδος ενοχής ή κατάθλιψης. Αρχίζεις να ανησυχείς που έχουν στερέψει οι ιδέες. Ωστόσο, η κατάσταση δεν βελτιώνεται και οι ιδέες συνεχίζουν να μην έρχονται.
 
Η σκέψη γίνεται νωθρή, αφού απουσιάζει η πραγματική δραστηριότητα και η πρόκληση. Δεν έχεις επαφή με τους πειραματικούς επιστήμονες, ούτε χρειάζεται να σκεφτείς πως να απαντήσεις σε ερωτήσεις, αφού δεν υπάρχουν φοιτητές. Πλήρης αδράνεια!
Υπάρχουν στιγμές κατά τις οποίες η σκέψη λειτουργεί όμορφα και στο νου γεννιούνται υπέροχες ιδέες. Η διδασκαλία τις διακόπτει και αυτό φαίνεται ιδιαίτερα οδυνηρό. Αλλά υπάρχουν μεγάλα διαστήματα όπου καμιά ιδέα δεν ανατέλλει στον ορίζοντα του νου. Τότε, ιδιαίτερα αν δεν έχεις να κάνεις τίποτε άλλο, αρχίζεις να τρελαίνεσαι. Δεν μπορείς καν να πεις “έχω μια τάξη για να διδάξω”.
Αν διδάσκεις σε τάξη, μπορείς τουλάχιστον να σκέφτεσαι τα στοιχειώδη θέματα, που τα κατέχεις καλά και ξεκινώντας από αυτά μπορείς να ανακαλύψεις πράγματα διασκεδαστικά. Δεν βλάπτει να τα σκέφτεσαι ξανά. Ίσως βρεις έναν καλύτερο τρόπο να τα παρουσιάσεις. Ίσως τα δεις από άλλη οπτική γωνία. Γενικά, όλη αυτή η διαδικασία είναι ένα είδος απόλαυσης. Τα στοιχειώδη θέματα τα σκέφτεσαι εύκολα. Και αν δεν βρεις να τους προσθέσεις τίποτα νέο, αυτό δεν βλάπτει. Όμως ωφελεί αν ανακαλύψεις κάτι νέο, έστω και έναν νέο τρόπο εξέτασης του θέματος.
Οι ερωτήσεις των φοιτητών αποτέλεσαν συχνά πηγή νέας έρευνας για μένα. Τις περισσότερες φορές έκαναν ενδιαφέρουσες ερωτήσεις, πολλές από τις οποίες με είχαν απασχολήσει και εμένα, αλλά επειδή συχνά δεν κατάφερνα να δώσω απάντηση, τις είχα αφήσει κατά μέρος. Λοιπόν, δεν θα ήταν άσχημο να τις σκεφτώ πάλι και να δω αν θα μπορούσα να προχωρήσω. Οι φοιτητές ίσως να μη διέθεταν την ικανότητα να καταλάβουν τι αναζητούσα εγώ ή την οξυδέρκεια να φτάσουν στις πολύ προχωρημένες έννοιες, αλλά μου υπενθύμιζαν το πρόβλημα με τις σχετικές ερωτήσεις τους. Κάτι είναι κι αυτό – να υπενθυμίζεις δηλαδή στον εαυτό σου όλα τούτα τα θέματα.
Επομένως, θεωρώ ότι η διδασκαλία και οι φοιτητές κάνουν τη ζωή να κυλάει με ενδιαφέρον και ποτέ δεν θα δεχτώ μια θέση αν δεν μου παρέχει την ευκαιρία να διδάσκω. Ποτέ!……….
Richard Feynman: “Σίγουρα θα αστειεύεστε, κύριε Φάϊνμαν”
, εκδόσεις κάτοπτρο
…………………………………………………………………………………………….
Ποιος ήταν ο Richard Feynman
O Richard P. Feynman γεννήθηκε στο Μπρούκλιν το 1918 και απέκτησε το διδακτορικό του δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο του Πρίνστον το 1942. Παρά το νεαρό της ηλικίας του, έπαιξε σημαντικό ρόλο στο πρόγραμμα Manhattan, που οργανώθηκε στο Λος Άλαμος κατά τη διάρκεια του δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Στη συνέχεια δίδαξε στο Πανεπιστήμιο του Cornell καθώς και στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας. το 1965 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ φυσικής – από κοινού με τους Sin-Itiro Tomonaga και Julian Schwinger – για την εργασία του στην κβαντική ηλεκτροδυναμική. Συγκεκριμένα. ο δρ. Φάϊνμαν κέρδισε το βραβείο Νόμπελ για την επιτυχή επίλυση συγκεκριμένων προβλημάτων της θεωρίας της κβαντικής ηλεκτροδυναμικής (QED). Διατύπωσε επίσης μια μαθηματική θεωρία η οποία εξηγούσε το φαινόμενο της υπερρευστότητας του υγρού ηλίου. Στη συνέχεια με τον Murrey Gell-Mann, επιτέλεσε θεμελιώδες ερευνητικό έργο στον τομέα των ασθενών αλληλεπιδράσεων, όπως η διάσπαση β. Στα επόμενα χρόνια, ο Feynman έπαιξε βασικό ρόλο στην ανάπτυξη της θεωρίας των κουάρκ, εισάγοντας το μοντέλο των παρτονίων για τις διαδικασίες σκέδασης ανάμεσα σε πρωτόνια υψηλής ενέργειας. Εκτός απο τα παραπάνω ο Φάϊνμαν εισήγαγε εντελώς νέες υπολογιστικές τεχνικές και νέο συμβολισμό στη φυσική, με σημαντικότερες τα πασίγνωστα πλέον διαγράμματα Feynman, τα οποία – ίσως περισσότερο από κάθε άλλο φορμαλισμό στη νεότερη επιστημονική ιστορία – άλλαξαν τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τις θεμελιώδεις φυσικές διαδικασίες και υπολογίζουμε τα φυσικά μεγέθη που τις χαρακτηρίζουν. Ο Feynman υπήρξε ένας εξαιρετικός δάσκαλος. Από όλες τις πολυάριθμες βραβεύσεις του, ήταν ιδιαίτερα περήφανος για το Μετάλλιο Διδασκαλίας Oersted, το οποίο κέρδισε το 1972. Το βιβλίο του Διαλέξεις Φυσικής, που πρωτοεκδόθηκε το 1963, χαρακτηρίστηκε από το Scientific American ως
“βιβλίο δύσκολο, αλλά γονιμοποιό και σαγηνευτικό. Το βιβλίο εξακολουθεί να είναι ο ιδανικότερος οδηγός για δασκάλους και για τους καλύτερους από εκείνους που κάνουν τα πρώτα βήματά τους στο πεδίο της επιστήμης”.
Εκτός από τη φυσική, κατά καιρούς ασχολήθηκε και με την επιδιόρθωση ραδιοφώνων, την παραβίαση κλειδαριών, τη ζωγραφική, το χορό, το παίξιμο κρουστών, ακόμα και με την αποκρυπτογράφηση της ιερογλυφικής γραφής των Μάγια. Διαρκώς περίεργος για τον κόσμο που τον περιέβαλλε, υπήρξε ένας υποδειγματικός εμπειριστής. Ο Richard Fetnman πέθανε στις 15 Φεβρουαρίου 1988. Το περιοδικό Time τον χαρακτήρισε “ως έναν από τους πιο σημαντικούς ανθρώπους του 20ου αιώνα”
Αναδημοσίευση από το: http://perifysikhs.wordpress.com/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου